Jenny Slatman

Nieuwe lichamelijkheid. Wanneer je lichaam niet in de wereld past

Een mens is niet een optelsom van lichaam en geest, maar een lichamelijk of belichaamd wezen. Wanneer jouw materiële lichamelijkheid niet past in jouw materiële context, worden je mogelijkheden ingeperkt. Zo worden zwarte lichamen vaker gehinderd in een witte wereld, moeten vrouwenlichamen afgeschermd en afgeremd worden in een misogyne wereld, passen dikke lichamen niet in een wereld die ingericht is voor gemiddelde lichamen, kunnen berolstoelde lichamen niet met de trap, en worden depressieve lichamen inert omdat hun wereld hen niet meer uitnodigt.

Lichamen functioneren altijd in relatie tot andere lichamen en tot de omgeving. Toch is de opvatting nog gangbaar dat je lichamelijke problemen kunt oplossen door te focussen op tekortkomingen in het lichaam, in het denken of in het gedrag van individuen. “Als jij niet in de wereld past, dan moet jij er maar voor zorgen dat je er wel in past”, lijkt het adagium van onze tijd. In haar lezing zal Jenny Slatman eerst kort uitleggen waar deze focus op het individuele vandaan komt en wat haar tekortkomingen zijn. Vervolgens zal zij een nieuwe kijk op lichamelijkheid presenteren.

In het nagesprek gaat hoogleraar Medical & Health Humanities Jenny Slatman samen met Hanane El Kaddouri van Afromedica, een organisatie die zich inzet voor etnische diversiteit in de gezondheidszorg, en moderator en onderzoeker disability studies Gert-Jan Vanaken in op wat Slatmans inzichten betekenen voor de gezondheidszorg. Hoe kunnen we aan de slag met een zorgsysteem dat nog veel te weinig is ingericht op de diversiteit aan lichamen waarvoor het eigenlijk zorg zou moeten dragen?

• Jenny Slatman is hoogleraar Medical & Health Humanities aan Tilburg University. Haar onderzoek bestaat uit filosofisch-antropologische analyses van lichamelijkheid in kunst, expressie en medische praktijken. Ze heeft meerder boeken gepubliceerd waaronder Nieuwe Lichamelijkheid (Gorredijk, 2013). In 2010 ontving Slatman een NWO-VIDI beurs voor haar project Bodily Integrity in Blemished Bodies, en in 2017 ontving zij een NWO-VICI beurs voor haar project Mind the Body: Rethinking embodiment in healthcare.

• Gert-Jan Vanaken is opgeleid als arts en werkt momenteel als postdoctoraal onderzoeker aan KU Leuven en Universiteit Antwerpen. Zijn werk situeert zich op de grenzen van ethiek van de zorg, handicapstudies en klinisch autismeonderzoek. Gert-Jan is vooral geïnteresseerd in de vraag hoe goede en rechtvaardige autismezorg vormgegeven kan worden vanuit een neurodiversiteitsperspectief. In 2023 maakte hij deel uit van de twaalf “spraakmakende stemmen” van Nieuw Geluid (deBuren).

• Hanane El Kaddouri is huisarts-in-opleiding in een wijkgezondheidscentrum in Gent. In 2023 behaalde zij haar diploma als basisarts aan de Universiteit Gent. Sindsdien is zij bestuurslid van Afromedica, een organisatie die zich inzet voor etnische diversiteit in de gezondheidszorg en de zorgopleidingen. Als huisarts, maar ook als vrouw, moslima en persoon met Marokkaanse roots, tracht zij haar steentje bij te dragen aan de uitbouw en verdere ontwikkeling van een gezondheidszorgsysteem waarin diversiteitssensitiviteit en inclusie vanzelfsprekendheden zijn.

Deze avond is een samenwerking van Studium Generale en de Buren. Deze lezing zal plaatsvinden in de MIRY Concertzaal. De zaal is rolstoeltoegankelijk via een lift naar de eerste verdieping. Voor deze lezing is een tolk gebarentaal voorzien. Wie verdere vragen heeft over de toegankelijkheidsvoorzieningen, kan contact opnemen met de organisatie: anais.vanertvelde@hogent.be. Ter plekke kunnen vragen aan de jobstudent bij de balie gesteld worden.

(c) Tara Meers